Jakie są wymogi wobec pomieszczeń higieniczno-sanitarnych?

Zgodnie z przepisami prawa, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom odpowiednie warunki higieniczne i sanitarne. Poza zabezpieczeniem właściwych warunków na stanowisku pracy konieczne jest również zapewnienie wygodnych warunków m.in. do spożywania posiłków, odpoczynku, czy też przebierania się. Wymogi wobec pomieszczen higieniczno-sanitarnychRozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003, nr 169, poz. 1650, z późn. zm.) szczegółowo przedstawia te warunki. Informacje o nich powinny również znaleźć się w kursach BHP dla pracowników, w części poświęconej ich prawom.

Przede wszystkim, wielkość pomieszczeń, rodzaj i ilość urządzeń higieniczno-sanitarnych powinny zostać dostosowane do ilość zatrudnionych osób oraz warunków pracy w danym zakładzie. Przepis ten został rozwinięty w załączniku nr 3 do cytowanego rozporządzenia, gdzie ustawodawca jasno precyzuje usytuowanie takich pomieszczeń (w tym samym budynku lub w innym, ogrzewane, oświetlone, wentylowane) oraz dróg do nich prowadzących (dojście powinno być ogrzewane, nie może prowadzić przez stanowiska pracy, gdzie pracownicy byliby narażenia na działanie substancji trujących lub niebezpiecznych – § 1.1-4). Pomieszczenia te muszą być wysokie przynajmniej na 2,2m, a ich ściany pokryte materiałami łatwymi do zmycia i nie przyjmującymi wilgoci oraz brudu (np. płytkami – § 2.2).

Kuchnie i jadalnie

Jadalnia w miejscu pracy musi zostać wydzielona w sytuacji zatrudniania powyżej 20 pracowników (na jednej zmianie), a przy pracach biurowych możliwe jest zorganizowanie kącika kuchennego (§ 29.4). Jadalnia powinna posiadać miejsce do siedzenia przy stole dla każdego pracownika, umywalnie oraz urządzenia umożliwiające podgrzanie posiłku. Szczegółowe zasady organizacji i rodzaje jadalni wymienione są w rozdziale 5 załącznika nr 3 do cytowanego rozporządzenia.

Pomieszczenie kuchenne musi być wyposażone w urządzenia pozwalające na przygotowanie i spożywanie posiłków. Najczęściej przy pracach biurowych jest to ekspres do kawy, czajnik oraz woda (umożliwiające przygotowanie ciepłych napojów) oraz kuchenka mikrofalowa lub inna kuchenka, pozwalająca na podgrzanie własnego jedzenia. Pomieszczenie kuchenne powinno mieć dostęp do bieżącej wody (np. zlewozmywak) umożliwiającej umycie naczyń. Ponieważ zabronione jest spożywanie posiłków w miejscu pracy (na stanowisku pracy, np. przed komputerem: pracownicy muszą być o tym poinformowani w trakcie szkolenia BHP), dlatego też w kąciku kuchennym powinien znaleźć się stół i krzesła umożliwiające zjedzenie drugiego śniadania w komfortowych warunkach. Pracodawca ma również obowiązek zapewnić pracownikom stały dostęp do płynów (najczęściej jest to woda, herbata i kawa), a w przypadku innych prac mogą to być również napoje izotoniczne i regeneracyjne. Wskazane jest również umieszczenie w kuchni kilku szafek, które pozwolą na przechowywanie naczyń, sztućców i kubków lub szklanek. We wszystkich jadalniach powinien obowiązywać zakaz palenia.

Oprócz jadalni przepisy rozporządzenia precyzują również sposób urządzenia szatni dla pracowników, pomieszczenia z natryskami, ubikacji, palarni, pomieszczeń do prania i suszenia odzieży, a także miejsc do odpoczynku i ogrzewania się pracowników. Nadzór BHP w firmie powinien dopilnować, by wymogi te były spełnione.