Mikroklimat gorący – obowiązki pracodawcy i uprawnienia pracowników

Zbliżają się letnie miesiące, a wraz z nimi nadchodzą upały. Problem wysokiej temperatury w trakcie wykonywania pracy dotyczy osób spędzających czas w pomieszczeniach nieklimatyzowanych, jak również tych pracujących na zewnątrz. Mikroklimat gorący (tak określa się wysokie temperatury, jednak przepisy BHP nie precyzują dokładnie o jakich wartościach temperatury mowa) traktowany jest jako praca w warunkach szkodliwych. Mikroklimat gorącySpowodowane to jest oddziaływaniem nadmiernego ciepła na organizm człowieka. Wysoka temperatura powoduje wzmożone pocenie się, które prowadzi do utraty mikroelementów oraz wody, grożąc odwodnieniem, udarem i zaburzając gospodarkę elektrolityczną w organizmie. Odwodnienie powoduje bóle głowy, obniżenie sprawności psychofizycznej, a także może doprowadzić do omdleń oraz śmierci. Dlatego też, w celu zabezpieczenia pracowników przed negatywnymi skutkami pracy w upale, nadzór BHP działający w firmie powinien zwrócić uwagę na wykonywanie przez pracodawcę obowiązków, które nakłada na niego praca zatrudnionych w mikroklimacie gorącym.

Praca w mikroklimacie gorącym – obowiązki pracodawcy

Do podstawowych obowiązków pracodawcy należy dostarczenie pracownikom płynów (wody zdatnej do picia lub innych napojów), w ilości pozwalającej uzupełnić ich utratę oraz zaspokoić indywidualne zapotrzebowanie pracowników. Obowiązek ten dotyczy zatrudnionych pracujących w pomieszczeniach (gdy temperatura przekroczy 28ºC) oraz na zewnątrz, na otwartych przestrzeniach (gdy temperatura przekroczy 25ºC). Pracodawca ma także obowiązek przeprowadzenia badań dotyczących mikroklimatu, określając obciążenie termiczne na stanowiskach pracy w swojej firmie (zgodnie z Polską Normą PN-EN 27243 – Środowiska gorące. Wyznaczanie obciążenia termicznego działającego na człowieka podczas pracy, oparte na wskaźniku WBGT). Jeżeli wskaźnik ten przekracza wyznaczone normy, wówczas pracownicy mają prawo dostępu do darmowych napojów i wody w trakcie wykonywania swoich obowiązków.

Uprawnienia pracowników młodocianych i kobiet w ciąży

Szczególne uprawnienia w przypadku pracy w mikroklimacie gorącym prawo przyznaje kobietom w ciąży i podczas okresu kamienia oraz pracownikom młodocianym.
Kobiety w ciąży i karmiące zgodnie z przepisami Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 z późn. zm.) nie mogą wykonywać pracy w warunkach stresu termicznego. Rozporządzenie posługując się wskaźnikiem PMV (komfortu cieplnego) i określa, że zakazane są prace, gdy PMV jest większe od 1,5 lub mniejsze od -1,5, a także przy nagłych zmianach temperatury (gdy różnica wynosi powyżej 15ºC).
Pracownicy młodociani (do lat 17) mogą pracować w mikroklimacie gorącym pod warunkiem, że praca nie trwa dłużej niż 3 godziny dobowo (50 minut pracy i 10 minut przerwy), a także gdy wydatek energetyczny pracownika młodocianego nie przekracza przyjętych dla niego norm WBGT, a temperatura nie jest wyższa niż 26 ºC. Jeżeli temperatura przekroczy 30ºC (przy wilgotności 65%), wówczas praca młodocianych jest w ogólne zakazana (na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac – Dz. U. Nr 200, poz. 2047 z późn. zm., załącznik nr 2).